Toen sloeg ik mijn partner recht in het gezicht!

❤️ Een klap, een duw, een kneep, een stomp. Uitgedeeld door mensen die nog nooit in hun leven iemand geslagen hebben. Bam! Beide partners schrikken zich vaak de blubber van zo'n incident. Schuld en schaamte volgen. Vaak ook bij beiden. Het zijn heftige situaties. Ze kunnen niet ongedaan worden gemaakt, maar wel samen worden onderzocht en aangepakt.

Die 'incidentele klap'. Hoe kan het zover komen dat je de persoon waar je zoveel van houdt ineens een knal verkoopt? Een fascinerend onderwerp. Vaak is het gedrag compleet 'out of character'. Ook een zacht en lief persoon kan in deze dynamiek terechtkomen. Een aantal jaar geleden volgde ik een fantastische masterclass van Jef Slootmaeckers, systeemtherapeut en gecertificeerd EFT-therapeut, over geweld in de liefdesrelatie. Uiteraard zijn er vele vormen van geweld. Vandaag wil ik het uitsluitend hebben over situationeel koppelgeweld. Geweld dat voortkomt uit een giftige interactie tussen twee mensen. Een wisselwerking. Een uitloper van hun gezamenlijke gedoe en conflict. Ik ga hier niet in op intiem geweld. Dat is 1 kant op. Vanuit macht en controle. Van een andere orde dus.

Waar komt die klap toch vandaan, zou je je kunnen afvragen? Als je de ui afpelt, zie je dat er vaak een diepe geraaktheid aan vooraf ging. Iemand is getriggerd geraakt. Bijvoorbeeld door stress, angst, verdriet en pijn. Het uitdelen van een klap gebeurt met twee redenen. Beiden zie ik in mijn praktijk terug:

1. Het verlangen om emotioneel contact te hebben met de partner:

Als dit contact niet lukt, bijvoorbeeld omdat de ander wegloopt of niet/nauwelijks reageert, dan wordt de frustratie steeds groter en kan de situatie ontstaan 'ik ga contact afdwingen. Ik doe jou pijn, omdat ik zelf zo'n pijn heb'. Het slaan is uit protest van het verlies van de emotionele verbinding. Dit noemen we nabijheid zoekende agressie.

2. Het wegdrukken van de eigen emoties als een bal die je onder water duwt: 

Als er teveel en te overweldigende communicatie is, raak je steeds meer overspoeld. Als je de ander niet kunt stoppen, omdat deze maar doorgaat en doorgaat ondanks dat je meermaals hebt aangegeven dat het genoeg is, dan wil je jezelf van deze druk bevrijden. Het wordt steeds lastiger om de bal te bedwingen. Deze schiet uiteindelijk de lucht in en er volgen harde, gemene woorden en soms dus die klap. Dit noemen we ruimtezoekende of afstandzoekende agressie.

Het is belangrijk om in therapie de focus te leggen op de onderliggende giftige relatiedynamiek. De interactie tussen twee mensen. Hoe ziet hun patroon eruit? Wat is ieders aandeel in het geheel? Vervolgens moet deze dynamiek bij de wortel worden aangepakt. De klap symboliseert vaak hoe de verbinding eraan toe is. Beroerd! De klap wordt veelal betiteld als het dieptepunt. Rock bottom. Zo kan het echt niet langer. Beide partners zitten volledig vast in dit patroon.

Vooropgesteld, we zoeken hierbij niet naar excuses. We gaan niets wegpoetsen of gladstrijken. Wel is het belangrijk om te achterhalen hoe het zover heeft kunnen komen. Er is namelijk een groot verschil tussen wat je aan gedrag ziet (boosheid, machteloosheid, en de klap), en wat er van binnen wordt gevoeld (diep verdriet, angst, twijfel, onzekerheid, verlangen, etc).

Hechting speelt in deze dynamiek een cruciale rol. Hechting is de menselijke behoefte om een emotionele verbinding te hebben met de ander. Om je gezien, gehoord, geliefd en belangrijk te voelen. In de dynamiek van incidenteel geweld ervaren mijn cliënten over het algemeen veel hechtingspijn. Er wordt gezocht naar een emotioneel en fysiek veilige verbinding. Vaak is de emotionele verbinding echter al geruime tijd aan het rafelen. Relatietherapie (en zeker Emotionally Focused Therapy) is uitermate geschikt om die veiligheid terug te brengen.

Het blootleggen van de dynamiek en ieders aandeel, is de weg naar boven. De giftige dans herkennen, op tijd stoppen, reflecteren op jouw eigen aandeel, op een gezonde manier situaties uitpraten, en leren van deze ervaringen. Dit zijn in een notendop de stappen die dan gemaakt mogen worden. Het is een proces, maar zeer de moeite waard om samen in te investeren. ❤️